TERAPIA POZNAWCZO – BEHAWIORALNA

 

Terapia behawioralna jest jedną z głównych metod terapii dzieci autystycznych. Zalecana jest zwłaszcza we wczesnej interwencji, czyli w przypadku dzieci, które nie ukończyły 3. roku życia. Jej celem jest przede wszystkim nauczenie dziecka samodzielnego funkcjonowania w życiu codziennym i możliwie łatwego przystosowywania się do zmieniających się warunków otoczenia.

 

 

Główne założenia terapii behawioralnej:

  • zajmuje się tym, co widoczne w zachowaniu dziecka,
  • nad jej przebiegiem czuwa wyszkolony terapeuta,
  • tłumaczy zaburzenia w rozwoju dziecka „niedopasowaniem” układu nerwowego do wymagań otaczającego środowiska,
  • jest podejściem całościowym, obejmującym swym oddziaływaniem dziecko, jego dom, szkołę i otoczenie,
  • punktem wyjścia jest diagnoza, określająca stan rozwoju dziecka oraz nieprawidłowości w jego zachowaniu,
  • na podstawie diagnozy formułuje się cele (krótkoterminowe) i wzmocnienia, będące podstawą indywidualnych programów terapeutycznych,
  • używa się jasnych i precyzyjnych terminów, nie dających możliwości różnych interpretacji,
  • ważnym elementem jest system wzmocnień, który stosuje się w sposób ściśle zaplanowany,
  • kluczową część metody stanowi analiza behawioralna, której celem jest analiza rezultatów oraz skuteczności podjętych działań,
  • dużą wagę przywiązuje się do systematycznego dokumentowania wyników pracy terapeutycznej.

 

 

Terapia behawioralna bazuje na podstawowym założeniu behawioryzmu, a więc na teorii

uczenia się. Terapeuta stara się wzmacniać zachowania pożądane, a wygaszać oraz
redukować zachowania nieprawidłowe. Im większą zdolność do adaptacji dziecko osiągnie, tym większa będzie jego samodzielność i niezależność.

 

 

Główne cele terapii behawioralnej to:

  • rozwijanie zachowań deficytowych – a więc zachowań występujących u dziecka z autyzmem zbyt rzadko lub nie występujących wcale, a które powszechnie uważane są za prawidłowe i pożądane u zdrowego dziecka   w pewnym wieku i w pewnych sytuacjach ( prawidłowa mowa, zabawa zabawkami, okazywanie uczuć )
  • redukcja zachowań niepożądanych – bez eliminacji tych zachowań nie ma mowy o skuteczności terapii. Działanie to opiera się na szczegółowym opisaniu zachowania, zmierzeniu jego natężenia, zaplanowaniu         i wprowadzeniu w życie koniecznych zmian oraz na ocenie skuteczności podjętych działań.
  • generalizacja i utrzymanie efektów terapii – generalizacja następuje wówczas, gdy zachowanie pojawia się   w różnych środowiskach i w obecności różnych osób, rozszerza się na wiele pokrewnych zachowań oraz utrzymuje się w czasie