Noc kołysze już gwiazdami,
Do snu bajki śpiewa,
Kołysanek pełen koszyk
Pozbierała z nieba.
Kołysanki nocne bajki
Do snu utulają.
Kołysanki nocne bajki,
Do snu zapraszają.
Śpi zajączek szarobury
Pochrapuje myszka.
Kołysanki też zasnęły
Na brzegu koszyczka.
D. Szlagowska: Kołysanki, nocne bajki
Sen jest podstawą zdrowia i dobrego samopoczucia dziecka, a dla przedszkolaka – kluczowym elementem procesu rozwoju. Odpowiednia higiena snu, czyli zasady, które pomagają dziecku w zasypianiu i utrzymaniu zdrowego rytmu snu, ma ogromny wpływ na jego koncentrację, emocje, zdolności poznawcze, a także na jego zdrowie fizyczne. Właściwe przygotowanie do snu to krok w stronę lepszego samopoczucia i lepszej
jakości życia dziecka.
Dlaczego sen jest tak ważny?
Sen w wieku przedszkolnym jest niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu, układu nerwowego oraz całego organizmu. Podczas snu organizm regeneruje się, a mózg przetwarza i porządkuje informacje zdobyte w ciągu dnia. Właściwy sen wspomaga także regulację emocji, koncentrację, pamięć i zdolność do nauki. Dzieci w wieku przedszkolnym potrzebują od 10 do 12 godzin snu na dobę, aby zapewnić sobie optymalny rozwój fizyczny i psychiczny.
Jakie są zasady higieny snu?
Stała pora kładzenia się spać i wstawania Dzieci, podobnie jak dorośli, potrzebują rutyny, która daje poczucie bezpieczeństwa. Ustalając stałą porę kładzenia się spać i wstawania, pomagamy dziecku „nauczyć” jego wewnętrzny zegar biologiczny, co ma pozytywny wpływ na jakość snu.
Nieregularność w godzinach snu może prowadzić do problemów z zasypianiem, a także zaburzać rytm dobowy, co negatywnie wpływa na zdolność koncentracji i funkcjonowanie w ciągu dnia.
Czas na wyciszenie przed snem
Przedszkolaki to dzieci pełne energii, które po intensywnym dniu pełnym bodźców potrzebują czasu na uspokojenie przed snem. Warto zadbać o spokojną atmosferę w godzinach wieczornych, aby dziecko miało szansę na „odłączenie się” od całodziennego stresu i emocji. Można zaplanować spokojne zabawy, wspólne czytanie książek, rozmowy przy świetle nocnej lampki, lub relaksujące kąpiele. Ważne, by unikać zbyt pobudzających aktywności, które utrudnią dziecku wyciszenie się.
Unikanie niebieskiego światła z ekranów
Niebieskie światło, emitowane przez telewizory, tablety, telefony komórkowe i komputery, ma ogromny wpływ na proces zasypiania. Powoduje ono zaburzenia w produkcji melatoniny – hormonu odpowiedzialnego za regulowanie rytmu snu. Z tego powodu dzieci powinny unikać korzystania z urządzeń elektronicznych na co
najmniej godzinę przed snem. Nawet krótkotrwałe korzystanie z ekranu przed snem może wydłużyć czas potrzebny na zaśnięcie, a także sprawić, że sen będzie mniej głęboki i mniej regenerujący.
Odpowiednia atmosfera w sypialni
Pokój, w którym dziecko śpi, powinien sprzyjać odpoczynkowi i relaksowi. Warto zadbać o to, by temperatura w pokoju była komfortowa (około 18-20°C), a pomieszczenie było dobrze przewietrzone. Zbyt gorąca lub zimna sypialnia może utrudniać zasypianie i sprawić, że sen będzie niespokojny. Ciemność również wpływa na jakość snu – dobrze jest zadbać o odpowiednią ciemność, by organizm dziecka mógł się w pełni zregenerować. Jeśli dziecko boi się ciemności, warto delikatne nocne światło.
Relaks przed snem
Stosowanie technik relaksacyjnych, takich jak delikatne masaże (np. masaż stóp), głębokie oddychanie czy ćwiczenia rozluźniające, mogą pomóc dziecku odprężyć się i ułatwić zasypianie. Proste ćwiczenia oddechowe, takie jak „wdech przez nos, wydech przez usta”, mogą być świetnym sposobem na rozluźnienie ciała i uspokojenie umysłu
Odpowiednia dieta
Czas posiłków ma również wpływ na sen dziecka. Zbyt obfite posiłki, szczególnie tuż przed snem, mogą sprawić, że dziecko poczuje się niekomfortowo i trudniej będzie mu zasnąć. Z kolei zbyt mało jedzenia w ciągu dnia może prowadzić do wybudzeń w nnocy z powodu głodu. Kolacja powinna być lekka, ale sycąca, bogata w białko, nwitaminy i minerały.
Dlaczego wyciszenie przed snem jest tak ważne?
Przedszkolaki spędzają dzień pełen bodźców – nowych doświadczeń, głośnych dźwięków, zgiełku, emocji. Wszystko to wpływa na ich układ nerwowy, który jeszcze nie jest w pełni rozwinięty. Bez odpowiedniego wyciszenia, dziecko może mieć trudności z zaśnięciem, a także z utrzymaniem głębokiego, regenerującego snu. Warto więc zadbać
o to, by w godzinach wieczornych dziecko miało czas na „przerwanie” tego ciągłego napływu bodźców, uspokojenie i przygotowanie do snu.
Dzieci, które nie mają możliwości wyciszenia się przed snem, mogą być nadpobudliwe, trudne do uspokojenia i mieć problemy z koncentracją w ciągu dnia. Bez odpowiedniego odpoczynku, ich emocje są bardziej wybuchowe, a procesy poznawcze, takie jak nauka czy rozwiązywanie problemów, mogą być utrudnione. Zdrowy sen dziecka w wieku przedszkolnym nie tylko wpływa na jego zdrowie fizyczne, ale ma także kluczowe znaczenie dla rozwoju emocjonalnego i poznawczego.
Higiena snu, obejmująca m.in. stałe godziny kładzenia się spać, wyciszenie przed snem, unikanie niebieskiego światła z ekranów i stworzenie odpowiedniej atmosfery w sypialni, pomaga dziecku w osiągnięciu głębokiego i regenerującego snu. Pamiętajmy, że dobrze odpoczęte dziecko to dziecko pełne energii, gotowe na wyzwania kolejnego dnia!
Dbajmy o sen naszych dzieci – to inwestycja w ich zdrowie i przyszłość.
Pozdrawiamy życząc spokojnych i zdrowych snów,